Andisha va Andishasizlik haqida maqollar to‘plami

Andisha hamda andishasizlik haqida eng sara maqollar to‘plami. Andisha — axloqiy tushuncha. Oʻzaro muomalada sharm-hayo, bosiqlik va muloyimlik bilan munosabatda boʻlishni talab qiladi.

Andishaning otini qo‘rqoq qo‘yma.

Eshak semirsa, egasini tepar,
It semirsa, egasini qopar.

Rajab tulki qorovul bo‘ldi,
Xotini erovul bo‘ldi.

Tepsa — tebranmas bo‘lma.

Oshgan bo‘lsang, osarlar,
Yuvvosh bo‘lsang, bosarlar.

Samimiylik va nosamimiylik haqida maqollar

Tuzini yeb, tuzlig‘iga tupurma.

Yiqilgan kurashga to‘ymas.

Yalangoyoqqa daryoning ikki tomoni ham bir.

Yuzsiz, yuzsizning so‘zi — tuzsiz.

Oldin pichoqni o‘zingga ur,
Og‘rimasa, birovga ur.

Gado arazlasa, to‘rvasiga ziyon.

Xotin g‘ayratli bo‘lib, qozon qaynatmas,
Qozon qaynatsa ham, cho‘mich o‘ynatmas.

Oldingga osh tortsa, otasining xunidan kech.

Mevani po‘sti saqlar.

Andishaning otini qo‘rqoq qo‘yma

UyatUga — uch kun hayit,
Uyatsizga — har kun hayit.

Uyalmagan buyurmagan oshni yer.

Qamish suvdan to‘ymas,
Yomon xotin — to‘ydan.

Birov burab gapirar,
Birov qarab gapirar.

Pashshaning mahmadanasi axlatga qo‘nar.

Lo‘lidan savdo qildim,
Boshimga g‘avg‘o qildim.

Surlik xo‘rlik keltirar.

Martaba tegdi hundiga,
Betini yuvdi yundiga.

Jag‘ingga yem berma.

Tuyaning dumi kalta bo‘lsa ham, tulkidan dum so‘ramas.

Bo‘rini ayasang, seni talar.

Sutsiz sigir suzag‘on kelar.

Shaltoqdan shilqim yomon.

Xushomad va g‘urur haqida maqollar

Andishani oti qo‘rqoq

Eri eshikdan chiqsa, xotin teshikdan chiqar.

Xotin erka bo‘lsa,
Eriga serka bo‘lar.

Turkman to‘rini bermas.

Qiliqsiz bilan ishtonsiz — ikkisi bab-baravar.

Yuzi qizilni uyaltirib bo‘lmas.

Uyalmagandan uyal.

Yalang‘och suvdan toymas.

Yuzsiz xotin — tuzsiz xotin.

Echkini yo‘qlasang, qulog‘i ko‘rinar.

Sen birovdan kulma,
Senga ham kulguvchilar bor.

So‘zlasam, shaq-shaq deydi,
So‘zlamasam, ahmoq deydi.

Uyati yo‘q o‘g‘il yomon,
Qilig‘i buzuq qiz yomon.

Er yursa, yo‘li ochilar,
Xotin yursa, yuzi ochilar.

Tavakkal andisha bilmas

O‘rdak o‘zini g‘oz sanar,
Chumchuq o‘zini boz sanar.

O‘rik o‘rikni ko‘rib ola bo‘ladi,
Odam odamni ko‘rib balo bo‘ladi.

Yuz qizili ketar,
Yuz xijili ketmas.

Uyalmagan baxshi bo‘lar,
Erinmagan — eshikchi.

To‘yda to‘ningni qistama.

Beobro‘ bilan bel bog‘lama,
Bekorga qadring ketar.

So‘zli shallaqidan so‘zsiz pismiq yomon.

Obro‘ va or-nomus haqida maqollar

Otang to‘ng‘iz bo‘lsa, boylab boq.

Urishqoq xotin bor qishloqqa qo‘riqchining hojati yo‘q.

Borar yeringga tosh otma.

Rajab tulki tegirmonchi bo‘ldi,
Xotini o‘maronchi bo‘ldi.

Etak ko‘tarib, el oldiga chiqar bo‘lma.

Xotining oltinga o‘ch bo‘lsa,
Zargarga o‘ynash bo‘lar.

Tavakkal nor, andisha xor

Bir pul berib yig‘latdim,
Ming pul berib yupatdim.

Tanbalga kunda to‘y.

Yuzi qattiq nasib etmaganni yer.

Oshnangdan tuya so‘ra,
Uyalsa, biya berar.

Puli ko‘pning ko‘zi ko‘r.

Uyalmasning hazi ko‘p.

Shaltoq bo‘lsang ham, shilqim bo‘lma.

Lo‘lidan botir chiqsa, avval o‘z chodirini chopar.

Ko‘ngil tortmas yerga oyoq tortmas.

Totuvlik va ahillik haqida maqollar

Lo‘lidan bek chiqsa, chodiriga o‘t qo‘yar.

Jinni jinnihgin bilmas.

Etimni siylasang, chorig‘i bilan to‘rga chiqar.

Husn — so‘zda, uyat — ko‘zda.